सणा परबांनी भरील्ली, आमंची संस्कृती! कसलोय सण आसूं , सगळ्याक एक खोशयेचे ल्हार पातळटा. जांव हिंदू , मुस्लिम, वा क्रिस्तांव सगळेच लोक दर परबेक तितल्याच उत्साहान येवकार दितात.
नाताल हो क्रिस्तांव धर्मातलो व्हडा खोशयेचो सण . एडवंट म्हयन्यातल्यान नातालांची सुलूस लागता .एडवंट म्हळ्यार जेजू क्रिस्ताची येवपाची आस वा जेजू क्रिस्ताच्या जल्माची पळयता वाट. पांचवीचार रेत ही अनंतकाळ वा शाश्वती मोगाची खुण. पांचव्या पानांच्या ताळ्यांनी गुठलायल्या चक्रांत मेणवाती सजयतात. एडवंट म्हयन्यांत दर आयतारा एक-एक करुन ह्यो मेणवाती पेटयतात. ह्या मेणवातींचो रंग वेगळो तशीच वेगवेगळी तांची मुलतत्वां . जांभळ्या रंगाची मेणवात, हो रंग भव्य तशेच जेजू क्रिस्ताचे उत्कृश्टाय दाखवोन दिता. पस्तावो तशे उपासाचो संकेत उकतायता आनी लोग जेजू क्रिस्ताच्या आगमनाच्या तयारेक लागता.
पयली मेणवातीक भविश्यकथनाची वा भरवांश्याची वात अशे मानतात. दुसरी मेणवात जी जांभळ्या रंगाची आसता तीका भेतालेम वात वा सिद्धतायेची वात अशे म्हणटात. तिसर्या आयतारा गुलाबी वात पेटयतात जीका राखण्याची वात वा प्रसन्नतायेची वात अशे म्हणटात. चौथी धव्या रंगाची मेणवात जीका एनजल , दिव्य मेणवात वा दयेची वात अशेय म्हणतात. धवी मेणवात पवित्र आनी उजवाडाचे निवेदन करता.अशे एडवंट म्हयन्यात पेटोवपी ह्या मेणवातींचे खाशेलेपण.
जेजू क्रिस्त हे निश्कलंक पवित्र परमेश्वर, जेजू क्रिस्त काळोख चिरून उजवाडाची किर्णां फाकयत ह्या संवसारात आयला अशे वाचनात आसपावता. बाळक जेजू जल्मल्या गोठयाचे देखावे विविध पद्धतीन केल्ले पळोवपाक मेळटा. नातलांक गोठो करपाची प्रथा आसा . गोठो तयार करुन बाळक जेजूची आनी हेर मातयेचो ल्हान – सान मुर्त्यो दवरुन क्रिस्ताच्या जल्माचो देखावो तयार करता. गोठ्यांत दवरील्ली प्रत्येक मुर्ती खास तशेच तांचो खाशेलो सबब . गोरवाच्या गोठ्यांत जेजु क्रिस्ताचो जल्म जालो आनी मळबातल्या नकेत्रांन जेजू क्रिस्ताच्या जल्मांचो संकेत दिवन तीन बुदवंताचे बाळक जेजू मेरेन पावपाचे मार्गदर्शन केले. तांचे मार्गदर्शनाचे प्रतीक हे नेकेत्र. ह्या तीनुय अधिपतीनी येतना बाळक जेजू, म्हळ्यार धर्तरेर जल्मल्या राजाच्या भोवमानाक भांगर, सुगंधी उद , आनी अत्तर अश्यो तीन भेटवस्तू भेटयल्यो. ह्या तीन अधिपतींक”त्री किंग्स” ह्या नावान वळखतात.
अरबी देशातलो बल्तजार राजा, परशीयेचो राजा मेलचीयर आनी भारतातलो राजा गॉस्पर . देवाचे दर्शन घेवने ते तीनुय अधिपती तांच्या सपनातल्या सुचवणेप्रमाण वेगवेगळ्या वाटेतल्यान तें आपल्या देशांत परतले.नातलांक गोठ्याचो देखाव करता तशेच घरांत वा आंगणात ” क्रिसमस ट्री ” उभारतात. पांचवेचार क्रिसमस ट्री ताचेर विविध वस्तू बांधतात आनी लायटीच्या परजळांत ते झाड आनी आकर्षीत दिसता.
नातलांक उबारिल्ले ‘क्रिसमस ट्री’ हें सदाबहार आनी अमरत्वाचे चिन्ह तशेच ते दुश्ट शक्ती पयसावन जीणेत नवी आस्त जागयता. ह्या झाडाक नेकेत्रां, ल्हान सान भेटवस्तू बांधतात , वर्सांच्या बाराय म्हयने हें झाड पांचवेचार आसता ताच्याकडल्यान आमंका एक उर्बा मेळटा. उर्बेंभेंत भरील्ले हें झाड जेजू क्रिस्ताच्या भोवमानान अलंकारीत करता.
एडवटांक सुरवात जाली रे जाली ल्हान सान भुरग्यांच्या तोंडार जिंगल बेलाची पदां कानार पडटा. केरल गावपाच्या हगामाक सुरवात जाता तर काय भुरगीं आपले आवडट्टी भेटवस्तू मागपाक सांताक चीट भरयतात.”Rudolph the red nose rain deer had a very shiny nose” माणकुल्यांचे आवडटे पद. झेलाची वाट सारीत सांबराच्या रथार बसुन झेलाच्या घसरगुंड्डेर नाचत खेळत सांता येतलो ही आस्त प्रत्येक ल्हान भुरग्यांच्या मनात आसता. सांता आनी ताचो सांगाती सांबार हांची विशेशताय अनोखी तशीच खास. रेनडीयर म्हळ्यार सांबर . ह्या जनावराचे लिकपिकपी नाकाच्या उजवाडात दुक्यांत बुडील्ल्या रातीक सांताच्या सांगण्यावयल्यान ताच्या गाडयेक वाट दाखोवपाक वावुरता . रुणझुण घाटीं वाजयत , तांबडी वस्रां, धवेफुल्ल मिठायेपरीन केस , धव्यो मिशयो, खाड अश्या भेसांत हातान बोमाडे, बोटव्यान चॉकलेटी, आनी भुरग्यांक भेटवस्तु घेवन येता हो सांता.” Dashing through the snow ” हें पद भुरगी सांताक येवकार दिवपाक गायता. सांता भेटवस्तू दितलो म्हण क्रिसमसाक तांबडो रीतो पांयमोजो लायतात , कळत नकळत सांता येतलो आनी आमका भेटवस्तू , चॉकलोटी दितलो असो दर भुरग्यांचो भावार्थ. सांता म्हळ्यार संत निक्लस , ताचे हॉलड देशांतले टोपणनांव म्हळ्यार “सांता क्लॉस “जाका सानुल्ली “जींगल बेल ” अशेय म्हणटात.
संत निकलस हे दयाळु मनीस आशील्ले आपली संपती गरजवंताक, दुयेंत मनशांक वाटून तांची मदत करपाक ते वावुरताले. एकदा ताणी गरीब घराण्यातल्यां चलयांक स्वता तांचोच बापुय पैयशांखातीर शिंदळकेच्या व्येवसायांत धुलकतना ताणी पळयले तांचे मन दुखावले. ताणी त्या चलयांक कोणाक कळनासतना मोठी आर्थीक मदत दिवन त्या चलयांची जीण सावरली.
भुरग्यांक सांता आवडटाच पुण सांतावरी , धवेफुल्ल दोन गुळ्यांचो “स्नो मेन ” होय भुरग्यांचो तितलोच आवडटो . धवीफुल्ल गुळ्यांची आकृती, काळे दोळे, गाजरावरी नाक, गळ्याक लेस, माथ्यार टोपी, आनी हातान सान्न असो ताचो आंगलोट. ताचो प्रत्येक कुडीचे भाग खेरीत कुरवानी बांधला. धवो रंग सासणांक पवित्र आनी देवाच्या आशीर्वादाची प्रतिमा . गाजरासारखे नाक देवान दिल्ल्या अन्नाची याद करुन दीता जाच्याबगर आमी मनश्यां रावपाक शकना.कोळश्यावरी काळे दोळे देवाचे सामर्थ्याची खुण.स्नो मेनाच्या गळ्याक गुठलायल्लो लेस देवाच्या मोगाची तशी ताच्या आशिर्वादाची जाणविकाय करुन दिता. जीणेत सुखान तसोच दुकांत देव पावला – पावलाक आमच्या सांगांतान आसता, असो समज आसा. जिवीतांत देवाचेर भावार्थ आसप खुब म्हत्वाचे हे ताच्या तकलेवली तोपी सुचयता. संकष्टात जेजू क्रिस्त आपल्यो बाहु फाकुन आपल्या भक्तांची जतनाय घेता, आश्यो “स्नो मेनाचो” बाहु इशारत करता.अखेरेक हातान आशिल्लो झाडू, त्या झाडवाचे वीर गोठ्यांत जल्मांक आयल्या बाळक जेजूची आनी मनश्यांच्या पातकांच्या नितळसाणीक जेजून दिल्या आहूतीची खुमा करता.
नातलांच्या तयारेत तद्रुप जाल्यांक केन्ना मध्यरातीचे मीस लागी पावले हाचे भान उरना. मिसाक भायर सरतना सुद्धा आपली सगळी तयारी जाला काय ना हाचो लेगीत दुबाव . अखेरेक मध्यरातीन सगळे क्रिस्ती भाव – भयणी चर्चींत मिसाक वतात . प्रार्थना करतात , घण घण घाटींचो आवाज रुणझुणटा घडयाळीचे कांटे जुळटा आनी बाळक जेजूचो स्वागतार्ह जाता .सगळी एकमेकांक ” मेरी क्रिसमस म्हणून” एकमेकांक नातलांची परबी दीता. नातलांक एकमेकांक परबीं दीतात तशीच गोडाची पक्वानाय करतात.त्या गोडाच्या पकवानाक ” कुंसवार “अशेय म्हणटात . नेवर्यो, रॉस , दोदोल, दोस, करमलां, टुटी फ्रुटी केक, बेबींक, कुलकुल, शंकरपाळी , बांत, पेरांद (पेरां), बोलीना. हो सगळो कुंसवार नातलांक शेजार्यांक , इश्टमंडळीक वाटपाची पद्धत. विभिन्न संकेतपद्दतीत आंखलेलो हो सण दबाज्यान मनयतात.
अतिशा सुर्लीकार✍️
