कोंकणी चळवळीचे म्हालगडे आनी सुटके झुजारी नागेश करमली हे 09 फेब्रुवारी 2023 दिसा संवसाराक अंतरले. कोंकणी भाशा मंडळान तांकां आर्गां ओंपल्यांत.
नागेश करमली हांचो जल्म 1933 वर्सा काकोडें जालो. ते पिरायेच्या पंदराव्या वर्सा सावन सातत्यान कविता लेखन करीत आयल्यात. 1952 वर्सा सावन गोंयचे मुक्ती मेरेन गोंय मुक्ती संग्रामांत तांचें म्हत्वाचें योगदान आसा. सप्टेंबर 1954 ते मे 1959 ह्या काळांत ते आपल्या स्वातंत्र्य झुजांतल्या वावरा खातीर रेयश मागूश हांगचे बंदखणींत आशिल्ले.
बंदखणींत आसतना जोत ह्या हस्तलिखिताचें तांणी संपादन केलें. आकाशवाणी केंद्राच्या माध्यमांतल्यान स्टाफ आर्टिस्ट म्हूण तांणी कोंकणी भाशेक मोलाचें योगदान दिलां. 1972 वर्सा केंद्र सरकाराचे वतीन ताम्रपट दिवन तांचो भोवमान केल्लो.
1992 वर्सा तांच्या वंशकुळाचें देणे ह्या कविता संग्रहाक साहित्य अकादेमीचो पुरस्कार फावो जालो. 1996 वर्सा कोची – केरळ हांगा घडून आयिल्ल्या अखिल भारतीय साहित्य संमेलनाचे ते अध्यक्ष आशिल्ले. साबार संस्थांचे साहित्यीक पुरस्कार तांकां फावो जाल्यात. 2008 वर्सा तत्कालीन राष्ट्रपती श्रीमती प्रतिभा पाटील हांचे हस्तुकीं तांचो भोवमान जाला. गोवा कोंकणी अकादेमीन साहित्य प्रतिभा जिवन गौरव पुरस्कार भेटोवन तांचो सन्मान केला. कोंकणी भाशा मंडळान आपल्या हिरक महोत्सवाच्या निमतान हालींच तांचो भोवमान घडोवन हाडिल्लो.
गोवा कोंकणी अकादेमी, कोंकणी भाशा मंडळ सारख्या संस्थांचे स्थापनेंत तांचें म्हत्वाचें योगदान आशिल्लें. गोंय स्वातंत्र्य सैनीक संघटनेचे अध्यक्ष म्हूण तीन कार्यकाळ तांणी वावर केला. गोंयच्या जनमत कौल, राजभास चळवळींत तशेंच हेर महत्वाच्या चळवळीनी तांणी मोलादीक योगदान दिलां. जोरगत (1979), सांवार (1979), वंशकुळाचें देणे (1989), थांग अथांग (2007) सारखे तांचे कविता संग्रह प्रकाशीत जाल्यात. मोहन राकेश हांचें आधे अधुरे नाटक तांणी कोंकणींत अनुवादीत केलां. कोंकणी भाशेंत गजल हो प्रकार तांणी प्रभावीपणान केळयलो. पिरायेचे णव्वदींत लागीं पावन लेगीत नागेशबाब तरनाट्यांच्या जोशान चळवळींत वावुरत रावले.
निमाणे मेरेन सातत्यान लेखन करीत आनी कोंकणी कार्यावळींनी सक्रिय सहभाग दाखोवन हेरांची प्रेरणा जावन वावुरपी नागेशबाब आयज आमच्या मदीं ना हें खरें दिसना. नागेशबाब सारक्या कोंकणीच्या ज्येश्ठ फुडार्यांनी कोंकणी चळवळीक सदांच एक दिका दिली. कोंकणी भाशा मंडळाच्या संस्थापकां मदले ते एक. नव्या लेखकांक आनी कोंकणी कार्यकर्त्यांक सदांच उर्बा दिवपी हो कोंकणी म्हालगडो. तांच्या मरणान कोंकणीक जाल्लें लुकसाण कोण भरून काडपाक शकना मात तांच्या कार्यांतल्यान आमकां उर्बा मेळत रावतली, अशें मंडळाचे वतीन उजवडायिल्ल्या प्रसिद्धी पत्रकांत अध्यक्ष अन्वेषा सिंगबाळ हांणी म्हणलां.
